Veel voorkomende ziektes

wat speelt er binnen het ras?

Door de hoge mate van inteelt heeft de Dobermann te kampen met veel gezondheidsproblemen. De grootste (en meest bekende) bedreiging is DCM maar er speelt meer.

Onderstaande lijst met aandoeningen (bron: Dier&Recht) bewijst dat er nog veel werk aan de winkel is. Want iedereen die een pup aanschaft wil natuurlijk dat deze een lange en gezonde toekomst tegemoet gaat.

Categorie: hart en bloedvaten
Ernst: ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: benauwdheid, flauwvallen, hartfalen, hartritmestoornissen, moeite met inspanning, verhoogde hartslag, versnelde ademhaling
DNA-test beschikbaar: ja

Een cardiomyopathie is een afwijking van de hartspier, ook wel myocard genoemd. Bij de hond is het meest voorkomende type de ‘dilaterende cardiomyopathie’ (DCM), wat betekent dat de hartspier is uitgerekt (gedilateerd). Het hart heeft hierdoor moeite om het bloed met voldoende snelheid en kracht uit het hart te pompen. Ook kunnen door het uitrekken van de hartspier hartritmestoornissen optreden. Het komt vooral voor bij grote hondenrassen, zowel bij jonge als oude dieren. Niet alle honden hebben verschijnselen, soms treedt flauwvallen of plotselinge sterfte op, vooral door hartritmestoornissen.

DNA-testen, echo en holter-ecg
Bij verschillende hondenrassen zijn DNA-testen beschikbaar voor genmutaties die DCM veroorzaken. Echter de afwezigheid van deze genen is geen garantie dat de ziekte niet ontstaat. DCM wordt veroorzaakt door een grote combinatie van afwijkende genen die nog niet allemaal in kaart zijn gebracht. Een echo van het hart en de holter-ecg geven een momentopname en zijn geen garantie voor de toekomst.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, aangevuld met een echo van het hart. Bij de Dobermann is de diagnose zeker in het beginstadium zeer lastig te stellen. Een echo kan een normaal beeld geven terwijl er al een ernstige hartziekte aanwezig is. Een specifieke bloedtest, de proBNP bepaling, kan behulpzaam zijn in het beginstadium van de ziekte, en soms is een holter-ecg meting van 24 uur de enige manier om de diagnose te stellen.

Behandeling
De behandeling, bestaande uit hartmedicatie, is gericht op het bestrijden van de symptomen en de vertraging van de progressie van de aandoening, maar kan de aandoening niet genezen. Als in een vroeg stadium van de ziekte met behandeling wordt gestart, heeft dat voordelen op levensduur en kwaliteit van het leven. Honden met deze aandoening sterven er doorgaans aan.

Categorie: bloed
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: bloeduitstortingen, bloedverlies, heftige bloedingen (na verwonding of letsel)
DNA-test beschikbaar: ja

Von Willebrands ziekte is een aandoening van de bloedstolling. Door een tekort aan of een onjuiste werking van een eiwit dat betrokken is bij de bloedstolling, de Von Willebrand factor (VWF), ontstaan problemen met de bloedstolling. Dit eiwit zorgt voor een verbinding tussen de bloedplaatjes en de bloedvatwand en is betrokken bij het activeringsproces van andere stollingsfactoren. Honden waarbij dit eiwit ontbreekt of afwijkend is, hebben een verstoorde bloedstolling, waardoor wonden slecht genezen en hevige bloedingen kunnen ontstaan. Afhankelijk van de mate van het tekort aan deze stollingsfactor verschillen de verschijnselen van gering tot zeer ernstig.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek en een bloedonderzoek naar de stollingsfactoren. Voor bepaalde rassen is er een DNA-test voor deze aandoening beschikbaar.

Behandeling
In geval van een bloeding dient deze zo spoedig mogelijk behandeld te worden. Afhankelijk van de ernst kan bloedplasma met de stollingsfactoren worden toegediend. De aandoening zelf is niet te genezen.

Categorie: bewegingsapparaat
Ernst: ernstig tot zeer ernstig
Behandelbaarheid: matig tot slecht
Symptomen: afwijkend staan met achterpoten, afwijkende gang en stand (achterpoten), bewegingsproblemen, chronische pijn, instabiliteit van de heupen, kreupelheid, wiebelende gang
DNA-test beschikbaar: nee

Heupdysplasie (HD) is een afwijking aan het heupgewricht bij honden waarbij een afwijkende vorm (dysplasie) van het gewricht ontstaat. De gewrichtsdelen passen niet goed in elkaar, waardoor er instabiliteit in het gestel en slijtage van het kraakbeen ontstaan. De aandoening heeft een erfelijke basis en daar bovenop kunnen een hoge groeisnelheid en overgewicht de situatie verergeren. Deze aandoening komt bij veel verschillende hondenrassen voor, echter zorgt het vooral bij de grote hondenrassen (vanwege verhoogde belasting van de gewrichten) voor meer problemen. Hierom is er door onze dierenartsen een onderscheid gemaakt in ernst tussen heupdysplasie bij grote, middelgrote en kleine honden.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, aangevuld met een onderzoek van het bewegingsapparaat en röntgenfoto’s van de heupen.

Behandeling
Afhankelijk van de ernst van de verschijnselen is een pijnstillende of operatieve behandeling benodigd.

Categorie: ogen
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: gedeeltelijke of volledige blindheid, staar
DNA-test beschikbaar: ja

Persisterende hyperplastische tunica vasculosa lentis (PHTVL) is een zeldzame oogaandoening. PHTVL wordt veroorzaakt door een erfelijke stoornis in de ontwikkeling en afbraak van het vaatstelsel van de lens. Bindweefsel van het vaatnet kan achterblijven op de achterzijde van de lens (graad 1). Ook grotere delen van het doorzichtige membraan kunnen blijven zitten met als gevolg littekenweefsel en mogelijk vervorming van de lens (graad 2-6). Bij deze ernstigere vorm wordt de lens troebel en ontstaat staar (cataract), wat gepaard gaat met blindheid.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek en een uitgebreid oogonderzoek.

Behandeling
De behandeling bestaat uit een invasieve operatie van het afwijkende oog of de afwijkende ogen en hoeft niet altijd verbetering voor het zicht te geven. Blindheid is een enorme beperking voor honden.

Categorie: maag, darm lever
Ernst: zeer ernstig
Behandelbaarheid: matig tot slecht
Symptomen: buikpijn, depressie, geelzucht, gewichtsverlies, leverproblemen, lusteloosheid, neurologische afwijkingen, ontsteking, zwakte
DNA-test beschikbaar: nee

Chronische hepatitis is een aandoening waarbij de lever is ontstoken. De ontsteking van het leverweefsel zal leiden tot verlies van de leverfunctie. Honden met deze aandoening verliezen gewicht, braken en zijn zwak en lusteloos. In ernstigere gevallen is sprake van uitdroging, geelzucht en neurologische verschijnselen.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek, aangevuld met bloedonderzoek voor leverwaarden en een echografie van de buik. Soms wordt een biopt van de lever genomen om de oorzaak te kunnen achterhalen.

Behandeling
De behandeling is erop gericht om de oorzaak weg te nemen en bestaat uit medicijnen die meestal gedurende een lange periode moeten worden gegeven.

Categorie: maag, darm lever
Ernst: ernstig tot zeer ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: bloedarmoede, buikpijn, depressie, geelzucht, gewichtsverlies, leverproblemen, lusteloosheid, neurologische afwijkingen, uitdroging, veel drinken, verminderde eetlust
DNA-test beschikbaar: ja

In een gezonde hond komt koperstapeling niet voor, omdat eiwitten in de lichaamscellen en in het bloed de overmaat aan koper wegvangen en uitscheiden. Dit doen ze door te binden aan koper. Bij een aantal hondenrassen komt een genetische afwijking voor waardoor deze eiwitten niet goed functioneren. Het koper wordt niet gebonden, waardoor het zich opstapelt in de lever. Koper is zeer giftig voor de lever en veroorzaakt directe celschade. Als gevolg van deze celschade in de lever vindt er een ontstekingsreactie plaats om de beschadigde cellen op te ruimen, de lever raakt hierbij chronisch ontstoken.

De verschijnselen zijn niet heel specifiek: slecht eten, braken, vermageren, verminderd uithoudingsvermogen en lusteloosheid. Ook geelzucht en neurologische verschijnselen zijn mogelijk wanneer een groot deel van de leverfunctie verstoord is.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek, aangevuld met bloedonderzoek voor leverwaarden en een echografie van de buik. Een biopt van de lever moet worden genomen om de oorzaak te kunnen achterhalen. Voor de Labrador Retriever is er (in Verenigde Staten) een DNA-test beschikbaar voor één bepaalde genmutatie die tot deze aandoening leidt.

Behandeling
De behandeling is erop gericht om het koper weg te nemen en bestaat uit medicijnen die het koper binden en via de urine afvoeren. Ook krijgt de hond een speciaal voer waarin minder koper zit.

Categorie: zenuwstelsel
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: bewegingsbeperktheid, moeilijkheden met lopen en overeind komen, pijn in de nek, rugpijn, uitval van zenuwen, zwakte van de achterpoten
DNA-test beschikbaar: nee
Â

Spondylose is een aandoening van de wervels en treedt op wanneer de tussenwervelschijven ‘slijtage’ vertonen en het lichaam abnormaal botweefsel aanmaakt. Het aangemaakte weefsel gaat woekeren rond het gewricht en resulteert in het vergroeien van de gewrichten. De elasticiteit en flexibiliteit van de wervelkolom gaat verloren, waardoor de hond zijn rug moeilijker kan bewegen. In ernstige gevallen raken de zenuwen van het ruggenmerg bekneld, waardoor uitval van zenuwen optreedt. Spondylose komt voornamelijk voor bij grote honden.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van een lichamelijk onderzoek en onderzoek van de wervelkolom, aangevuld met röntgenfoto van de hals en rug.

Behandeling
De gevormde woekeringen rond de wervels zijn niet meer te behandelen. De behandeling bestaat uit pijnstilling en medicatie om het proces verder te vertragen.

Categorie: huid en haar
Ernst:matig ernstig
Behandelbaarheid:slecht
Symptomen:haarverlies, infectiegevoelige huid, schilferige en/of korstvormige huid
DNA-test beschikbaar: ja

Kleur mutant alopecia is een huidaandoening die veroorzaakt wordt door een afwijkende verwerking en opslag van het melaninepigment. Hierdoor worden zeer grote korrels met melanine opgeslagen in de bovenste huidlaag en in de haarfollikels, wat leidt tot vernietiging van de haarfollikel. Deze afwijkende melanineophopingen tasten de normale vorming van de haar aan, waardoor ze gemakkelijk loslaten of afbreken, wat leidt tot kaalheid. De eerste verschijnselen hiervan ontstaan wanneer de hond nog geen jaar oud is. De aangedane honden hebben geen jeuk. Het komt vaak voor dat er een secundaire bacteriële infectie van de huid plaatsvindt.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld met behulp van het uiterlijk, de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek en huidonderzoek, inclusief een microscopisch onderzoek van een huidbiopt. Wanneer de dierenarts onder de microscoop kijkt, zal hij of zij zien dat er grote melaninekorrels aanwezig zijn in de huid.

Behandeling
Er is geen behandeling mogelijk. Wel is het erg belangrijk dat de secundaire bacteriële infectie met antibiotica wordt bestreden. Een goede shampoo en conditioner zijn nodig om de huid en eventuele overgebleven haren in goede conditie te houden. De prognose is slecht, sommige dieren zullen geheel kaal worden, andere zullen een zeer dunne vacht behouden. De kans op een secundaire infectie is altijd aanwezig.

Categorie: huid en haar
Ernst: ernstig tot zeer ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: infectiegevoelige huid, makkelijk scheurende huid met als gevolg grote wonden
DNA-test beschikbaar: ja

Ehlers Danlos Syndroom, ook wel bekend onder collageendysplasie of dermatosparaxis, is een huidaandoening. Defecten in het bindweefsel (collageen) van de huid resulteren in een hyperelastische, dunne en zeer kwetsbare huid. De huid is gevoelig voor wonden en scheuren. Verwondingen zijn moeilijk te genezen en kunnen snel uitbreiden, met als gevolg grote witte (vaak stervormige) littekens.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van het uiterlijk, de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek en het huidonderzoek.

Behandeling
Er is geen behandeling mogelijk. Dieren moeten absoluut vrij worden gehouden van aandoeningen die jeuk veroorzaken, omdat krabben zal leiden tot dusdanig veel schade dat dit voor een levensbedreigende situatie kan zorgen.

Categorie: tumoren
Ernst: ernstig tot zeer ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: aantasting van het uiterlijk, ontsteking, pijnlijke zwelling:
DNA-test beschikbaar: nee

Mammatumoren komen relatief vaak voor bij intacte teven of bij teven die op latere leeftijd zijn gesteriliseerd (zelden jonger dan 2 jaar oud). Indien teven vroegtijdig zijn gesteriliseerd, hebben ze een kleinere kans op de ontwikkeling van mammatumoren. Ongeveer 60 – 80% van de gevallen is goedaardig, maar het kan lastig zijn om de aard van de tumor te beoordelen. Indien bulten in de melkpakketten zijn waargenomen, is het dus belangrijk om onderzoek te doen naar uitzaaiingen in de longen en omringende lymfeknopen.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, aangevuld met nader onderzoek van de bulten in de melkklierpakketten (biopt) en het controleren op uitzaaiingen.

Behandeling
Pas als er geen uitzaaiingen zijn, kan er worden overgegaan op een chirurgische behandeling, waarbij in ernstige gevallen de hele melklijst verwijderd dient te worden. Ondanks de behandeling sterft 40 – 60% van de honden binnen twee jaar ten gevolge van de tumor.

Categorie: zenuwstelsel
Ernst: ernstig tot zeer ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: coördinatieproblemen, slepen van tenen van de achterpoten, verlamming, verminderde coördinatie, wiebelende gang, zwakte van de achterpoten
DNA-test beschikbaar: nee

Het wobbler syndroom (ook wel cervicale (vertebrale) spondylo- of stenotische myelopathie genoemd) is een aandoening die veroorzaakt wordt door een afwijkende structuur en/of onregelmatige rangschikking van de wervels in de hals. Dit syndroom leidt tot instabiliteit tussen de aangrenzende wervels, vernauwing (stenose) van het wervelkanaal en daardoor druk op het ruggenmerg. Door de druk op het ruggenmerg in de hals ontstaan coördinatieproblemen van de poten, doordat de signalen van en naar de hersenen niet goed kunnen worden doorgegeven. De verschijnselen beperken zich aanvankelijk tot coördinatieproblemen in de achterpoten, maar worden langzaam progressief en zullen dan ook de voorpoten (in meer of mindere mate) gaan aandoen. In ernstige gevallen kunnen honden omvallen, moeilijk opstaan of zelfs verlamd raken. De aandoening komt vooral bij grote rassen voor.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek, onderzoek van het zenuwstelsel en het bewegingsapparaat en kan bevestigd worden met röntgenologisch onderzoek (myelogram).

Behandeling
De behandeling bestaat uit een operatie om de wervels te stabiliseren. De operatietechniek is specialistisch werk, de kans op complicaties tijdens en na de operatie zijn groot en de kans op volledig herstel is twijfelachtig.

Categorie: maag, darm lever
Ernst: zeer ernstig
Behandelbaarheid: matig
Symptomen: buikpijn, ernstig ongemak, hartritmestoornissen, kokhalzen, kwijlen, opgeblazen, overlijden, rusteloosheid, shock, sloomheid
DNA-test beschikbaar: nee

Maag-dilatatie-volvulus is een acute aandoening die ontstaat doordat de maag om zijn as draait en afgesloten raakt. De maag raakt gevuld met lucht en kantelt. Hierdoor raakt de maag afgesloten van de darmen en slokdarm en ook de bloedcirculatie wordt gehinderd. De maag wordt afgekneld en het maagweefsel sterft snel af, waardoor deze aandoening acuut levensbedreigend is. Ongeveer 1 op de 3 honden met een maag-dilatatie-volvulus sterft hieraan. De aandoening komt vooral voor bij grote honden met een diepe borstkas, doordat de maag hier net wat meer ruimte heeft om te draaien. Vaak vindt de kanteling van de maag een korte tijd na de maaltijd plaats. Een hond met deze aandoening is rusteloos en zal proberen te braken, maar er komt geen braaksel. De buik kan snel dikker worden en de hond wordt steeds slomer en raakt uiteindelijk in shock. De erfelijkheid van deze aandoening is nog niet volledig uitgezocht, mogelijk zijn meerdere genen en factoren erbij betrokken. Uit de wetenschappelijke literatuur blijkt wel dat bepaalde grotere rassen vanwege hun bouw duidelijk meer risico lopen op het krijgen van deze aandoening.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek en eventueel (zelden) de bevindingen op een röntgenfoto.

Behandeling
Vanwege de acute en levensbedreigende situatie wordt direct gestart met een behandeling door het inbrengen van een maagsonde om de lucht uit de maag te halen. Als dit niet lukt, wordt via de buikwand toegang tot de maag verkregen om er maar voor te zorgen dat de lucht uit de maag kan. Vervolgens dient de hond direct geopereerd te worden om de maag in de normale positie terug te brengen. Dit is een zeer risicovolle operatie en vereist intensieve nazorg. Helaas overleeft een vrij groot deel van de honden deze aandoening niet ten gevolge van de schade aan de maag en de shock.

Categorie: nieren urinewegen
Ernst: ernstig
Behandelbaarheid: matig tot slecht
Symptomen: bloedarmoede, braken, depressie, gewichtsverlies, lusteloosheid, spierzwakte, urineverlies, veel drinken, veel plassen, verminderde eetlust, vochtverlies
DNA-test beschikbaar: nee

Een chronische nieraandoening is niet zozeer een aandoening zelf, maar het gevolg van een (aantal) ziekte(n). De nieren hebben een relatieve overcapaciteit, wat wil zeggen dat ze maar een klein percentage gezond nierweefsel nodig hebben om alsnog goed te kunnen werken. Ondanks dat de nieren zijn aangetast, kunnen ze dus alsnog goed werken. Op een gegeven moment is het aangetaste deel zo groot, dat de hond hier wel klinische verschijnselen van krijgt. Met andere woorden: zodra een hond verschijnselen heeft van aangetaste nieren, dan zijn de nieren al in een vergevorderd stadium aangetast.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek, aangevuld met bloedonderzoek naar de nierwaarden om de ernst van de aantasting te beoordelen. Ook wordt vaak een echo van de buik gemaakt.

Behandeling
Hoewel de aandoening niet genezen kan worden, bestaan er wel maatregelen die genomen kunnen worden om het leven van de hond zo aangenaam mogelijk te maken. Dit zijn onder andere medicijnen en een speciaal dieetvoer.

Categorie: tumoren
Ernst: ernstig tot zeer ernstig
Behandelbaarheid: matig
Symptomen: braken, gewichtsverlies, koorts, verminderde eetlust
DNA-test beschikbaar: nee

Lymfomen ontstaan uit lymfocyten, een type cel van het afweersysteem, waarbij er een toename van dit type bloedcel ontstaat. Lymfomen komen relatief veel voor bij de hond. De ernst hangt af van het type lymfocyt dat betrokken is, de plaats van voorkomen en de mate van kwaadaardigheid van de tumor. De kwaadaardige vorm, maligne lymfoom, heet bij de mens Non-Hodgkin lymfoom. Lymfomen komen voornamelijk voor in de lymfeklieren, lever, milt en het beenmerg. De gemiddelde leeftijd bij het optreden van lymfoom bij de hond is 9 jaar.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, aangevuld met bloedonderzoek en een biopt van de tumor voor nader onderzoek.

Behandeling
De meest effectieve behandeling bestaat uit chemotherapie. Daarnaast kan gekozen worden voor prednison, bestraling of operatieve verwijdering van de tumor, maar deze behandelingen geven over het algemeen een minder goed resultaat.

Categorie: bewegingsapparaat
Ernst: ernstig
Behandelbaarheid: matig tot slecht
Symptomen: afwijkende gang en stand (achterpoten), bewegingsproblemen, kreupelheid, pijn in de poten, zwellingen van de gewrichten
DNA-test beschikbaar: nee

Een voorste kruisbandlaesie, ook wel ‘voetbalknie’ bij de mens genoemd, is een aandoening van de knie ten gevolge van een gedeeltelijke of gehele afscheuring van de voorste kruisband. De voorste kruisband van de knie loopt van boven naar beneden en van achter naar voren over de knie en is betrokken bij de stabilisatie van het kniegewricht. Bij een afscheuring van de voorste kruisband wordt de stabiliteit van de knie verminderd en zal het gewrichtskapsel uitgerekt worden, wat pijn geeft en leidt tot vochtophoping (verdikking) van de knie. Wanneer de aandoening niet tijdig verholpen wordt, zal continue irritatie van de knie leiden tot artrose en mogelijk letsel van de knieschijf. Doordat bij bepaalde hondenrassen de hoek van het kniegewricht groter is dan normaal, komt er meer kracht op de knie te staan wanneer op de poot gesteund wordt, waardoor deze krachten onvoldoende kunnen worden opgevangen door o.a. de kruisbanden en deze zullen scheuren.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek en het maken van een röntgenfoto van de knie.

Behandeling
De behandeling bestaat uit een specialistische operatie waarbij de knie gestabiliseerd wordt. Daarnaast moeten ontstekingsremmers gegeven worden, dient een te zware hond af te vallen en getraind te worden om meer spieropbouw te krijgen.

Categorie: zenuwstelsel
Ernst: ernstig
Behandelbaarheid: matig
Symptomen: bewegingsbeperktheid, bedeeltelijke of volledige verlamming, moeilijkheden met lopen en overeind komen, neurologische afwijkingen, pijn in de nek, rugpijn, zwakte in de achterhand
DNA-test beschikbaar: nee

Intervertebrale discusdegeneratie is een aandoening van de tussenwervelschijven in het ruggenmerg. De aandoening wordt veroorzaakt doordat de tussenwervelschijven, die normaal gesproken de wervels stabiliseren, (sneller) worden afgebroken (degeneratie). Hierdoor worden de bewegingen van de wervels onvoldoende opgevangen, waardoor de zenuwen van het ruggenmerg beschadigd kunnen raken. Dit veroorzaakt vooral pijn, waardoor de hond niet meer wil wandelen, moeite heeft met opstaan en het bewegen van de nek. De zenuwen kunnen beschadigd raken, waardoor uitval van zenuwen plaatsvindt. De aandoening komt vooral voor bij kleine rassen (chondrodystrofe rassen).

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek en op een röntgenfoto.

Behandeling
De behandeling verschilt afhankelijk van de ernst van de aandoening en kan bestaan uit strikte rust met pijnstilling of een invasieve en dure operatie.

Categorie: hormoonsysteem
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: goed
Symptomen: bewegingsproblemen, gevoeligheid infecties, groeiproblemen, haarverlies, moeite met inspanning, sloomheid, trage hartslag, vermindering levenslust, vermoeidheid
DNA-test beschikbaar: nee

Primaire hypothyreoïdie is een aandoening van de schildklier die wordt gekenmerkt door verminderde productie van het schildklierhormoon thyroxine. Thyroxine is een hormoon dat de snelheid van de stofwisseling van het lichaam reguleert. Door het tekort aan het schildklierhormoon is sprake van een verminderde activiteit van de stofwisseling, maar ook een verminderde fysieke en mentale activiteit. De hond is sloom, zoekt warme plaatsen op, krijgt een andere vacht en slomere gezichtsuitdrukking door zwelling boven de ogen en afhangende oogleden.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld odoor een dierenarts door lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek. Schildklierhormoonspiegels kunnen de diagnose bevestigen.

Behandeling
De behandeling bestaat uit het levenslang toedienen van het schildklierhormoon thyroxine.

Categorie: huid en haar
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: blaren, pigmentverlies in de neus, pigmentverlies op huid, rode ogen
DNA-test beschikbaar: ja

Albinisme is, net als bij mensen, een erfelijke aandoening. Er wordt in de huid geen pigment aangemaakt. Albino honden zijn te herkennen aan een witte vacht, een huid een roze neus (zonder pigment) en rode ogen. Pigment beschermt de huid tegen schadelijke zonnestralen. De kans op verbranding en tumoren (melanomen) is bij deze honden veel hoger dan bij honden met pigment. Het wordt ook wel oculocutaan albinisme genoemd, dit om het te onderscheiden van albinisme dat alleen in de ogen voorkomt (oculair albinisme).

Diagnose
De diagnose is eenvoudig te stellen door uiterlijk van het dier. De hond heeft een witte vacht en heeft geen pigment in zijn huid, neus en ogen.

Behandeling
Een behandeling is bij deze aandoening niet mogelijk. Wel kan de hond preventief worden behandeld om verbranding van de huid te voorkomen. Er kan op zonnige dagen zonnebrandcreme op de huid gesmeerd worden. De eigenaar moet extra oplettend zijn op huidveranderingen, die een beginstadium van tumoren kunnen aanduiden. Bij huidveranderingen moet de dierenarts geraadpleegd worden.

Categorie: hart en bloedvaten
Ernst: ernstig
Behandelbaarheid: matig tot slecht
Symptomen: benauwdheid, flauwvallen, hartfalen, hartruis, verhoogde hartslag, versnelde ademhaling
DNA-test beschikbaar: nee

Een atriumseptumdefect is een hartaandoening waarbij een opening aanwezig is in het tussenschot dat de linker en rechter boezem van het hart van elkaar scheidt. Tijdens de dracht is deze opening aanwezig, omdat de foetus geen bloedsomloop naar de longen heeft, maar na de geboorte sluit deze opening normaal gesproken. In sommige gevallen sluit de opening niet of onvoldoende en blijft er een gaatje over in de hartwand. Door de opening lekt zuurstofrijk bloed dat uit de longen komt, weg via de rechterkant van het hart en wordt niet door de rest van het lichaam gepompt. De bloedsomloop wordt inefficiënt, waardoor het hart harder moet pompen wat na verloop van tijd niet meer lukt. Bij een klein defect hoeft dit niet (direct) problemen te geven, maar bij een groter defect zal het al snel leiden tot hartfalen. Doordat het hart het bloed onvoldoende weggepompt krijgt, hoopt het zich op in de longen, met longoedeem (‘vocht achter de longen’), benauwdheid en flauwtes tot gevolg.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek, waarbij een hartruis wordt gehoord, aangevuld met echocardiografie. Met een röntgenfoto van de borstkas kan beoordeeld worden of sprake is van longoedeem.

Behandeling
Het behandelen van een klein atriumseptumdefect is niet altijd nodig. Bij grotere defecten kan hartmedicatie helpen, maar in ernstigere gevallen is de prognose slecht.

Categorie: hormoonsysteem
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: goed tot matig
Symptomen: depressie, haarverlies, infectiegevoelige huid, moeilijkheden met lopen en overeind komen, sloomheid, verwardheid, zwakte
DNA-test beschikbaar: nee

Auto-immuun thyreoïditis is een aandoening van de schildklier waarbij het eigen afweersysteem de schildklier aanvalt. Hierdoor raakt het schildklierweefsel beschadigd en wordt onvoldoende schildklierhormoon aangemaakt. De aandoening ontstaat meestal na 2 jaar leeftijd en wordt vooral gezien bij grote hondenrassen. Er is altijd sprake van een geleidelijke vermindering van de lichamelijke activiteit (de hond heeft weinig zin om te bewegen en slaapt veel) en een verminderde mentale activiteit (de hond is minder alert en minder geïnteresseerd in zijn omgeving). Vaak gaat de hond op zoek naar een warme ligplaats, heeft soms een wat stijve en pijnlijke gang en wordt meestal zwaarder. Ook krijgt hij vaak een wat slome gezichtsuitdrukking en wordt zijn vacht dun en dor, soms zelfs leidend tot kaalheid.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek, eventueel uitgebreid met scans van de schildklier.

Behandeling
De behandeling bestaat uit het levenslang toedienen van medicatie (kunstmatig schildklierhormoon), aangezien de hond deze zelf niet meer voldoende kan aanmaken.

Categorie: ogen
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: matig tot slecht
Symptomen: gedeeltelijke of volledige blindheid, wazige lens
DNA-test beschikbaar: niet voor de Dobermann

Cataract is een oogaandoening waarbij de transparantie van de lens afneemt. De verminderde transparantie kan zich beperken tot een klein deel van de lens, maar de lens kan ook geheel ondoorlaatbaar worden voor licht. De lens wordt witter en het lijkt daarom ook of de ogen een witte waas bevatten. De uitgebreidere vorm van cataract zal leiden tot volledige blindheid. Cataract kan in vroege vorm (juveniele cataract) en in een later stadium optreden (seniel cataract) en is een van de meest voorkomende oogaandoeningen bij honden.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en de bevindingen van een uitgebreid oogonderzoek. Voor bepaalde hondenrassen (niet voor de Dobermann) is een DNA-test beschikbaar om lijders en dragers op te sporen.

Behandeling
De aandoening kan behandeld worden via een invasieve, specialistische operatie waarbij de witter geworden inhoud van de lens verwijderd en vervangen wordt door een kunstlens.

Categorie: skelet
Ernst: ernstig
Behandelbaarheid: matig
Symptomen: gewichtsverlies, kauwproblemen, lusteloosheid, pijn, sluitproblemen van het kaakgewricht, uitdroging
DNA-test beschikbaar: nee

Craniomandibulaire osteopathie is een aandoening waarbij overdreven, abnormale botgroei van de schedel (cranium) en onderkaak (mandibula) leidt tot het breder en dikker worden van de onderkaak. Hierdoor sluiten de kaken niet goed en wordt voedselopname bemoeilijkt, met vermagering, uitdroging en lusteloosheid tot gevolg. In zeldzame gevallen tast de aandoening ook de andere lange botten in het lichaam aan. Deze aandoening komt voornamelijk voor bij enkele kortbenige terriërrassen en is meestal al zichtbaar vanaf een leeftijd van 3 tot 8 maanden.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van het uiterlijk van de kop, de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek, eventueel aangevuld met een röntgenfoto van de kop en microscopisch onderzoek van een biopt van het aangetaste bot.

Behandeling
De behandeling is gericht op symptoombestrijding met behulp van pijnstillers en ontstekingsremmers. Indien nodig, krijgt de hond een infuus om voedingsstoffen en vocht toe te dienen. In dieren waarbij het kaakgewricht is aangetast, is er een matigere prognose. De aandoening kan in mildere gevallen zelflimiterend zijn.

Categorie: huid en haar
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: matig
Symptomen: gevoelig voor secundaire infecties, haarverlies, infectiegevoelige huid, jeuk, rode huid, schilferige en/of korstvormige huid
DNA-test beschikbaar: nee

Demodicosis is een huidaandoening die wordt veroorzaakt door onvoldoende afweer tegen demodex mijten. Deze mijt is normaliter in kleine hoeveelheden in de huid aanwezig, maar veroorzaakt dan geen klinische verschijnselen. Bij demodicosis is de balans verstoord, waardoor de mijt wel gezondheidsproblemen geeft en soms zelfs over de hele huid verspreidt. Demodicosis treedt veelal op in het eerste levensjaar en wordt daardoor ook wel ‘puppyschurft’ of ‘jonge honden schurft’ genoemd. Onderstaande rassen zijn gevoeliger voor deze infectie, mogelijk door een bepaalde eigenschap in hun huid of vacht.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek en huidonderzoek. Er wordt een afkrabsel van de huid gemaakt, waarbij het huidmateriaal onder de microscoop wordt bekeken om de mijt te kunnen waarnemen.

Behandeling
De behandeling bestaat uit medicatie, pipetten en/of speciale shampoos, afhankelijk van de ernst en de leeftijd van de hond. Bij de rassen met een verhoogde gevoeligheid kan de aandoening erg hardnekkig zijn en zal de behandeling langdurig moeten worden voortgezet.

Categorie: hormoonsysteem
Ernst: ernstig tot zeer ernstig
Behandelbaarheid: matig tot slecht
Symptomen: afvallen ondanks goede eetlust, conditieverlies, eetproblemen, gewichtsverlies, lusteloosheid, sloomheid, staar, uitdroging, veel drinken, veel plassen
DNA-test beschikbaar: nee

Bij diabetes mellitus, ook wel suikerziekte genoemd, is de regulatie van het suikergehalte in het bloed verstoord. Dit komt door een tekort aan het suiker regulerende hormoon insuline. De verschijnselen van diabetes mellitus zijn veel plassen, veel drinken, veel eten en vermageren. Soms is er ook sprake van niet eten, braken, diarree, traagheid en zwakte. Wanneer de dieren er erg slecht aan toe zijn, zijn zij uitgedroogd en ernstig verzwakt. Ook kan de hond in coma raken wanneer de glucosespiegel te laag wordt. Door een ingewikkeld mechanisme ontwikkelen oude dieren met diabetes mellitus in een verhoogd tempo staar.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, aangevuld met bloedonderzoek.

Behandeling
De behandeling van diabetes mellitus is zeer intensief. De glucosespiegel dient zodanig gereguleerd te worden, dat deze niet te hoog of te laag wordt door op tijd een injectie met insuline te geven. Vaak wordt de eigenaar geleerd om zelf de hond dagelijks een injectie met insuline toe te dienen.

Categorie: oren
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: gehoorverlies
DNA-test beschikbaar: ja

Doofheid (hereditaire doofheid) is een (geh)ooraandoening die leidt tot het niet kunnen horen met een of beide oren, waaraan een aangeboren c.q. erfelijke oorzaak ten grondslag ligt. Deze doofheid treedt op als gevolg van aantasting van de structuren in het binnenoor die zorgen voor de overdracht van geluidsgolven naar de hersenen. De verschijnselen van doofheid treden vaak direct of binnen een paar weken na de geboorte op. De doofheid kan verbonden zijn aan de vachtkleur, de kans op doofheid verhoogt met een toenemende hoeveelheden van wit in de vacht. Vaak hebben deze honden geheel of gedeeltelijk blauwe ogen.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij lichamelijk onderzoek en de gehoortest. De diagnose is makkelijker te stellen wanneer de hond beiderzijds doof is, omdat hij dan geheel niet zal luisteren. Het is lastiger te ontdekken wanneer de hond aan één kant doof is; hiervoor is een specialistisch onderzoek nodig om te kijken of geluidsgolven de hersenen bereiken.

Behandeling
Er is geen behandeling mogelijk, maar vaak redden honden zich vrij goed met deze beperking. Er dient echter wel gedurende zijn leven rekening gehouden te worden met het feit dat de hond andere honden, mensen en gevaar niet kan hóren aankomen.

Categorie: bewegingsapparaat
Ernst: ernstig tot zeer ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: bewegingsbeperktheid, chronische pijn, kreupelheid in een of beide voorpoten, pijnlijke elleboog
DNA-test beschikbaar: nee

Elleboogdysplasie (ED) is een verzamelnaam voor verschillende gewrichtsstoornissen aan de elleboog als gevolg van drukverschillen in de elleboog. De vier verschillende vormen zijn: los processus coronoïdeus (LPC), osteochondritis dissecans (OCD), los processus anconeus (LPA) en elleboogincongruentie. Alle aandoeningen leiden tot schade aan het ellebooggewricht met artrose. Elleboogdysplasie leidt tot kreupelheid, wat zich gedurende de ontwikkeling van de hond uit. Meestal is de aandoening al rond een leeftijd van zes tot twaalf maanden zichtbaar, maar het kan zich ook pas op latere leeftijd openbaren ten gevolge van de steeds erger wordende artrose.

Deze aandoening komt bij veel verschillende hondenrassen voor, echter zorgt het vooral bij de grote hondenrassen (vanwege verhoogde belasting van de gewrichten) voor meer problemen. Hierom is er door onze dierenartsen een onderscheid gemaakt in ernst tussen elleboogdysplasie bij de grote, middelgrote en kleine hond.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, aangevuld met een onderzoek van het bewegingsapparaat, een röntgenfoto van de elleboog en eventueel een CT-scan.

Behandeling
De behandeling bestaat uit een operatie van het ellebooggewricht, waarbij afwijkend kraakbeen en losse stukjes bot worden verwijderd.

Categorie: nieren urinewegen
Ernst: zeer ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: braken, gewichtsverlies, nierfalen, uitdroging, veel plassen, verminderde eetlust
DNA-test beschikbaar: niet voor de Dobermann

Familiaire nieraandoening (familial kidney disease) (HN Hereditery Nephritis) omvat meerdere type nieraandoeningen. De nieren kunnen in een vroeg stadium, binnen het eerste levensjaar, verslechteren. In andere gevallen ontwikkelt de nieraandoening zich pas op latere leeftijd. De verschijnselen van een nieraandoening zijn voornamelijk meer drinken en meer plassen. Doordat de nieren onvoldoende functioneren, zijn ze niet meer in staat het vocht vast te houden en gaat de hond meer plassen. Om het vochtverlies te compenseren, zal hij meer gaan drinken. Wanneer de nieren ook hun reinigende functie verliezen, zullen afvalstoffen zich in het lichaam ophopen, waardoor de hond zich beroerd voelt, gaat braken en vermagert.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, aangevuld met bloedonderzoek naar o.a. de nierwaarden en uitgebreid onderzoek van de urine. Er bestaat een DNA-test voor deze aandoening voor de Engelse Cocker Spaniel.

Behandeling
Er is geen behandeling om de oorzaak weg te nemen, maar medicatie om de nierfuncties te ondersteunen en een speciaal nierdieet kunnen helpen.

Categorie: huid en haar
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: haarverlies, infectiegevoelige huid
DNA-test beschikbaar: nee

Folliculaire dysplasie (zwarthaar follikel dystrofie) omvat structurele aandoeningen van de haarfollikels (haarzakjes). In de meeste gevallen kunnen de haarzakjes niet goed functioneren, waardoor haarverlies optreedt. In sommige gevallen kunnen de honden gevoeliger zijn voor secundaire bacteriële infecties. De effecten op de algemene gezondheid zijn vaak gering. De aandoening komt vooral voor bij honden met een (deels) zwarte vachtkleur en wordt veelal gezien in het eerste levensjaar.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van het uiterlijk, de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, aangevuld met een huidonderzoek en huidbiopt.

Behandeling
Er is geen behandeling mogelijk. Indien sprake is van een secundaire bacteriële huidinfectie, dient deze met speciale shampoo en/of antibiotica bestreden te worden.

Categorie: zenuwstelsel
Ernst: ernstig tot zeer ernstig
Behandelbaarheid: matig
Symptomen: coördinatieproblemen, ernstig ongemak, hevige pijn, moeilijkheden met lopen en overeind komen, neurologische afwijkingen, spierfunctieverlies, uitval van zenuwen, verlamming
DNA-test beschikbaar: nee

Hernia nuclei pulposi (HNP) is een aandoening van de tussenwervelschijf. De kern van een tussenwervelschijf steekt uit, waardoor zenuwen bekneld raken. Hierdoor kan acuut ernstige pijn ontstaan en kunnen de functies van zenuwen uitvallen, wat leidt tot spierfunctieverlies en verlammingsverschijnselen. In de ernstige gevallen raakt de achterhand volledig verlamd en sleept de hond zich op zijn voorpoten voort. De hond heeft dan vaak ook geen controle meer over het plassen en poepen. De aandoening komt vooral voor bij kleinere hondenrassen, doordat bij het fokken geselecteerd is op bepaalde eigenschappen waardoor de wervelkolom zich abnormaal ontwikkelt.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij lichamelijk onderzoek en de bevindingen op een röntgenfoto, CT-scan en/of MRI-scan.

Behandeling
De behandeling hangt af van de ernst van de verschijnselen en varieert van pijnstilling en rust tot een invasieve operatie.

Categorie: tumoren
Ernst: zeer ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: bewustzijnsverlies, coma, coördinatieproblemen, depressie, desoriëntatie, duizeligheid, epileptische aanvallen, ernstig ongemak, gedeeltelijke of volledige blindheid, gedragsproblemen, geestelijke achteruitgang, gehoorverlies, moeite met inspanning, neurologische afwijkingen, pijn, rondjes lopen, sloomheid, toevallen, verlamming, verwardheid
DNA-test beschikbaar: nee

Een hersentumor is een tumor van de hersenen die zowel goedaardig als kwaadaardig kan zijn. Afhankelijk van de locatie in de hersenen zal de tumor leiden tot uitval van verschillende functies in het lichaam. Over het algemeen komen hersentumoren voor bij oudere honden.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij lichamelijk onderzoek, het onderzoek van het zenuwstelsel en de bevindingen op een MRI-scan van de hersenen.

Behandeling
De behandeling bestaat uit een zeer invasieve en dure operatie van de hersenen waarbij de tumor verwijderd wordt, maar in veel gevallen zal dat niet mogelijk zijn en zal besloten worden tot euthanasie.

Categorie: skelet
Ernst: zeer ernstig
Behandelbaarheid: matig
Symptomen: kreupelheid, tijdelijke verlamming, warme en pijnlijke zwellingen in de beenderen, zwellingen van de gewrichten
DNA-test beschikbaar: nee

Hypertrofische osteodystrofie is een zeldzame en zeer pijnlijke aandoening in de lange beenderen. Bij snelgroeiende honden zorgt het voor warme en pijnlijke zwellingen van de uiteinden (metafysen) van de lange botten. De omzetting van kraakbeen in bot vindt niet of afwijkend plaats, waardoor onregelmatigheden ter hoogte van de groeischijf ontstaan. Hierdoor staat op deze plaats een verzwakking van het bot, wat kan leiden tot kleine breukjes rond de groeischijf, met pijnlijkheid, zwelling en koorts tot gevolg. Hypertrofische osteodystrofie komt voornamelijk voor bij grote- en reuzenhondenrassen tussen de twee en acht maanden.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, aangevuld met onderzoek van het bewegingsapparaat en röntgenfoto’s.

Behandeling
De behandeling bestaat uit pijnstillende medicatie en aangepaste beweging. Een uitgebalanceerd dieet voor de hond is belangrijk om de aandoening te voorkomen. Het vereist vaak een langdurige behandeling.

Categorie: huid en haar
Ernst: ernstig tot zeer ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: dikkere huid, gevoelig voor secundaire infecties, huidverkleuring, irritatie, jeuk, ontsteking, pijn, pijnlijke voeten, schilferige en/of korstvormige huid
DNA-test beschikbaar: niet voor de Dobermann

Ichthyosis of ichthyose is een aangeboren huidaandoening en wordt ook wel visschubbenziekte genoemd. Verdikking van de buitenste huidlaag en voetzolen belemmert de normale functie van de huid. De huid wordt droog en schilferig, met name op de voetzooltjes, maar de hele huid is vaak aangedaan. Dit leidt tot veel jeuk en irritatie. Bij de golden retriever is meestal sprake van een milde tot matige vorm van schilfering, soms gepaard gaande met jeuk en op termijn kans op huidverkleuring en het ruwer worden van de huid. Bij andere rassen, zoals de Duitse dog, kan de aandoening ernstiger verlopen, met verdikking en scheuring van de huid en daardoor groot risico op infecties tot gevolg. De aandoening kan zo ernstig zijn dat de hond geëuthanaseerd moet worden.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, aangevuld met een uitgebreid huidonderzoek. Er is een DNA-test voor deze aandoening beschikbaar voor bepaalde rassen.

Behandeling
De behandeling bestaat uit ondersteunende medicatie en shampoo voor de huid en om de jeuk te bestrijden. Speciale voeding en voedingssupplementen kunnen ook helpen om de huid te verbeteren. In geval van huidinfecties dienen deze adequaat behandeld te worden met medicatie, eventueel antibiotica en speciale shampoos.

Categorie: ogen
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: goed
Symptomen: gedeeltelijke of volledige blindheid, oogafwijkingen
DNA-test beschikbaar: nee

Microphthalmos is een oogaandoening waarbij de ogen te klein zijn gebleven. De ogen liggen daardoor diep in de oogkas en het derde ooglid bevindt zich vaak continu voor het oog. Een groot deel van pups met deze oogaandoening is blind aan het te kleine oog. De aandoening kan eenzijdig of beiderzijds optreden. Microphthalmos gaat vaak gepaard met andere oogafwijkingen, zoals cataract en retinadysplasie.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, aangevuld met een oogonderzoek om de grootte van de ogen te bepalen en eventueel ermee gepaard gaande oogproblemen aan te tonen.

Behandeling
Er is geen behandeling mogelijk, maar in veel gevallen is dit ook niet nodig en kan de hond zich prima redden, ondanks deze oogaandoening.

Categorie: zenuwstelsel
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: plotseling in slaap vallen, tijdelijke verlamming, vermoeidheid
DNA-test beschikbaar: ja

Narcolepsie is een aandoening van het zenuwstelsel, waarbij de hond plotseling in slaap kan vallen of tijdelijk, kortdurend verlamd raakt. De aandoening wordt veroorzaakt door een afwijkende reactie van het afweersysteem, waarbij cellen die bepaalde stoffen (hypocretine) in het zenuwstelsel produceren, worden afgebroken, wat leidt tot een oncontroleerbaar slaappatroon. Honden met deze aandoeningen vallen plotseling in slaap, kunnen plotseling de controle over hun poten verliezen of kunnen plots geheel verlamd raken, maar hun bewustzijn behouden. De slaap- of verlammingsaanvallen duren enkele seconden tot minuten en geven naderhand geen blijvende verschijnselen, maar wanneer de honden tijdens een ‘aanval’ verkeerd terechtkomen, kunnen ze zich wel bezeren.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen van het lichamelijk onderzoek, uitgebreid met nader onderzoek van het zenuwstelsel (eventueel een MRI-scan), soms bloedonderzoek en urineonderzoek, ook om andere oorzaken uit te sluiten. Er bestaat een DNA-test om de aandoening aan te tonen bij verschillende rassen.

Behandeling
Een effectieve behandeling voor de aandoening is er niet.

Categorie: afweersysteem
Ernst: ernstig
Behandelbaarheid: goed tot matig
Symptomen: aantasting van het uiterlijk, blaren, bultjes, depressie, gevoelig voor secundaire infecties, haarverlies, infectiegevoelige huid, jeuk, kleine schilferige met vocht gevulde blaartjes, ontsteking, pigmentverlies in de neus, sloomheid, verminderde eetlust, vochtige geelbruine korsten
DNA-test beschikbaar: nee

Pemphigus foliaceus is een aandoening van de huid, veroorzaakt door een reactie van het afweersysteem. Deze aandoening wordt gekenmerkt door blaren en met pus gevulde bultjes, gevolgd door korstvorming, haarloze huidvlekken en een schilferige huid. De afwijkingen kunnen op de hele huid voorkomen en ook de nagels en voetzolen kunnen een afwijkende structuur krijgen. Daarnaast kan de hond zich niet lekker voelen. Pemphigus foliaceus ontwikkelt zich vanaf de leeftijd van vier jaar oud. Pemphigus erythematosus is een mildere variant van het pemphigus-complex.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek en nader onderzoek van de huid (biopt).

Behandeling
De behandeling bestaat uit het onderdrukken van de reactie van het afweersysteem met medicatie.

Categorie: zenuwstelsel
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: afwijkend staan met achterpoten, lopen blijft goed, zwakte van de achterpoten
DNA-test beschikbaar: nee

Perifere neuropathie is een zeldzame zenuwaandoening, waarbij de zenuwen langzaamaan steeds verder uitvallen. De gang blijft onaangetast. Het is een langzaam verlopende, progressieve aandoening, die begint tussen de 3 maanden en 7 jaar leeftijd. In het begin zijn nauwelijks verschijnselen waarneembaar, totdat de situatie ernstig wordt. De hond kan moeilijk opstaan, sloomheid en stijfheid tijdens het lopen laten zien, en zal op een bepaald moment niet meer in staat zijn om te kunnen lopen.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek en een uitgebreid onderzoek van het zenuwstelsel.

Behandeling
De behandeling bestaat uit ondersteuning door middel van medicijnen en eventueel fysiotherapie.

Categorie: huid en haar
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: matig
Symptomen: aantasting van het uiterlijk, gevoelig voor secundaire infecties, jeuk, ontsteking, Schilferige en/of korstvormige huid, stank, vettige huid, vochtige geelbruine korsten
DNA-test beschikbaar: nee

Primaire idiopatische seborroe is een huidaandoening waarbij de buitenste laag van de huid (opperhuid) sneller vernieuwd dan normaal gesproken het geval is. Tevens zijn de talgklieren verstoord. Dit leidt tot een droge, schilferige huid of juist een zeer vette huid. Doordat het beschermende effect van de talg ontbreekt, is de huid gevoeliger voor ontsteking en infectie met bacteriën. De veranderingen door de seborroe komen over het hele lichaam voor, maar voornamelijk op de ellebogen, hakken en oren. De huidveranderingen gaan meestal gepaard met een matige tot ernstige jeuk. De eerste veranderingen van de huid kunnen al binnen enkele maanden na de geboorte optreden, maar zijn meestal duidelijk aanwezig op anderhalf jarige leeftijd.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek en huidonderzoek en het uitsluiten van andere oorzaken van de seborroe.

Behandeling
De behandeling is afhankelijk van de soort seborroe en is gericht op het verwijderen van de overmatige schilfering en het normaliseren van de talgproductie met behulp van o.a. speciale shampoos.

Categorie: tumoren
Ernst: zeer ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: bloed in de urine, gewichtsverlies, pijn, rusteloosheid, verminderde eetlust, verstopping van de urinebuis
DNA-test beschikbaar: nee

Prostaatcarcinomen, ook wel kwaadaardige prostaattumoren genoemd, kunnen zowel bij gecastreerde als bij intacte (niet-gecastreerde) reuen voorkomen. De meeste honden zullen moeite hebben met plassen, wat zich uit in een verhoogde persdrang. Geen eetlust en vermageren wordt ook vaak gezien. Dit type tumor heeft een grote kans op uitzaaiing naar de lymfeklieren, wervels en longen.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek die duiden op een prostaatprobleem. Via echografie van de prostaat kan een afwijkende prostaat worden gezien. Middels het afnemen van cellen van de prostaat via een dunne naald kan de diagnose bevestigd worden.

Behandeling
Het is vaak problematisch om de prostaat te verwijderen zonder dat het dier incontinent wordt, waardoor deze operatie in de meeste gevallen niet zal worden uitgevoerd. Chemotherapie of castratie geven onvoldoende resultaat.

Categorie: nieren urinewegen
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: matig
Symptomen: incontinentie, urineverlies
DNA-test beschikbaar: nee

Sfincter incompetentie is een aandoening van de binnenste sluitspier van de blaas, waardoor continu een kleine hoeveelheid urine uit de blaas lekt. Dit is vooral merkbaar als de hond enige tijd heeft gelegen en opstaat: de plaats waar de hond gelegen heeft, is dan nat van de urine. Ook kunnen druppels urine worden gevonden op plaatsen waar de hond komt. De precieze oorzaak van de aandoening is onbekend, maar er zijn aanwijzingen dat een verstoorde hormoonhuishouding (oestrogeen) leidt tot een verminderde samentrekking van de binnenste sluitspier van de blaas. De aandoening wordt vaker gezien bij teven dan bij reuen en vooral bij grotere hondenrassen.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek en uitgebreid onderzoek van de blaas en urinewegen.

Behandeling
De behandeling bestaat uit medicijnen die de samentrekking van de sluitspier ondersteunen. Bij onvoldoende effect kan een operatie noodzakelijk zijn, maar ook hiervan is het effect vaak tijdelijk.

Categorie: voortplantingsorganen
Ernst: matig ernstig
Behandelbaarheid: goed
Symptomen: gevoeligheid infecties, koorts, pijn
DNA-test beschikbaar: nee

Een vaginale plooiprolaps is een aandoening waarbij het slijmvlies van de vagina sterk opzwelt en tussen de vulvalippen door naar buiten komt. De zwelling van het slijmvlies treedt op onder invloed van hormonen (oestrogenen) die vooral tijdens de loopsheid opspelen. Het gevolg is een te sterke opzwelling is dat het slijmvlies van de vagina op deze manier in aanraking komt met de omgeving, wat leidt tot irritatie en ontsteking van het slijmvlies. De aandoening wordt bij bepaalde hondenrassen vaker gezien.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de verschijnselen en bevindingen bij het lichamelijk onderzoek, eventueel aangevuld met een gynaecologisch onderzoek.

Behandeling
De behandeling bestaat uit het chirurgisch verwijderen van deze vaginale plooi. Door de eierstokken van de teef te verwijderen (‘sterilisatie’), wordt ook de oorzaak (namelijk de productie van het hormoon oestrogeen door de eierstokken) weggehaald.

Categorie: huid en haar
Ernst: niet ernstig
Behandelbaarheid: slecht
Symptomen: pigmentverlies in de neus, pigmentverlies op huid
DNA-test beschikbaar: nee

Vitiligo is een huidaandoening gekenmerkt door lokaal pigmentverlies. Het pigmentverlies vindt meestal plaats bij de neus, de lippen, rond de ogen, op het slijmvlies van de bek en op de poten en kan in variërende mate optreden. De huid ziet er verder volkomen normaal uit.

Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de uiterlijke verschijning en de bevindingen bij het lichamelijk onderzoek, aangevuld met een huid onderzoek om evt. andere oorzaken uit te sluiten.

Behandeling
De aandoening heeft over het algemeen geen gevolgen voor de gezondheid van de hond en kan ook niet behandeld worden. In sommige gevallen komt het pigment terug, in andere gevallen is sprake van blijvend pigmentverlies.